typographos

Ο καθρέπτης στην είσοδο Κ. Π. Καβάφη, Ποιήματα Β' (1919-1933). Πρώτη τυποποιημένη έκδοση. Φιλολογική επιμέλεια Γ. Π. Σαββίδη. Ίκαρος 1963. Διαβάζει ο Κωνσταντίνος Παπαλέξης .

– Αφού βρε θ’ αναστηθεί, τι στενοχωριέσαι; Έλα μου ντε. Προς τι η στενοχώρια, αφού θ’ αναστηθεί στο τέλος; Είναι δεδομένο, δεν είναι; Για τι ο θρήνος και ο σπαραγμός; Είναι από τα μυστικά τα δύσκολα. Τα στριφνά. Πιάνεις έναν θεό και τον κάνεις αλήτη. Ανέστιο και πρόσφυγα. Και μετά τον σταυρώνεις, και καλά του κάνεις, τέτοιος που ήταν. Όλο μα και μου, και φιλοσοφίες κι εξυπνάδες, και πράματα που δεν τα κάνει ο κανονικός ο κόσμος. Χώρια που εκείνον τον καιρό —και κάθε καιρό— το όλο κόνσεπτ παίζει να είναι και γενικώς ανατρεπτική και ανεπιθύμητη δράσις. Πιάνεις έναν θεό λοιπόν, τον κάνεις άνθρωπο, τα λέει παράξενα, και βεβαίως τον σταυρώνεις. Ο κέι. Και μετά βάνεις τα κλάματα. Εδώ αρχίζουν τα μυστήρια. Γιατί τον σταύρωσες, ματάκια μου, άμα ήταν έκτοτε κάθε τέτοιον καιρό να σε παίρνει ο θρήνος; Επειδή τον σταύρωσες; Ατύχημα, πες. Έσπασε ο οξαποδώ το ποδάρι του, και πάει, σταυρώθηκε. Σφάλμα. Όχλος. Αλλά αφού θ’ αναστηθεί, τι χαλιέσαι; Όοοοχι. Κάθε χρονιά τα ίδια. Θρήνος και κοπετός. Ανασύρε...

Κατεπείγον. Να επικοινωνήσει αμέσως. Έτσι έλεγε το μήνυμα. Να επικοινωνήσει αμέσως. Το είχαν στείλει οι δυο αδελφές. Η Μάρθα και η Μαρία. Να επικοινωνήσει πάραυτα, τώρα. Ο φίλος του, ο Λάζαρος, δεν είναι καθόλου καλά. Να παράπεσε; Να μην το είδε αυτή στη γραμματεία εγκαίρως; Να ’χε πρόβλημα το γουάι φάι εκείνη τη μέρα; Ό,τι και να ’γινε, δεν τον προλάβαμε. Πάει ο Λάζαρος. Όταν τα νέα φτάσαν στον παραλήπτη τους, είχε φτάσει και το επόμενο μήνυμα: – Λάζαρος τέλος. Να ζήσουμε να τον θυμόμαστε. Καλά ντε, δεν είναι και προς θάνατον, είπε, και σηκώνεται και πάει στη Βηθανία. בֵּית עַנְיָה. Χωριό κοντά στην Ιερουσαλήμ. Βηθ είναι εξελληνισμένο μπεθ ή μπετ. Το δεύτερο γράμμα του εβραϊκού αμπτζάντ. Πανάρχαιο ιερογλυφικό. Που θα πει σπίτι, οίκος. Βηθλεέμ, Βηθεσδά, και λοιπά. Πολλοί σοφοί έχουν καυγαδίσει και κάποιοι επιμένουν ότι το υπόλοιπο, -ανία δηλαδή, έρχεται από παλιά συριακή ρίζα και θα πει φτώχεια. Βηθ-ανία. Το μέρος της φτώχειας. Μπορεί. العيزرية λένε στα αραβικά και το λύνουν το θέμα: Α...

  Διαρκής επανάσταση.

Εἶδον σπόρον ἐν γῇ ἀκουσίως ἐκπεσόντα, καὶ καρπὸν πολύν, καὶ εὐθαλῆ πεποιηκότα· ὥσπερ καὶ ἔμπαλιν. Σύρος αυτός. Λεβαντίνος. Από το Λεβάντε δηλαδή. Από την Ανατολή. Έτσι τα είπαν εκείνα τα μέρη, Ανατολική Μεσόγειο ή Δυτική Ασία, όπως θες πες το. Μείζων Συρία, βρε παιδί μου. Δυτικά του Ευφράτη και βόρεια της Αραβικής Ερήμου. Εκεί που  σήμερα   είναι Λίβανος, Ιορδανία, Συρία, Ισραήλ, Παλαιστίνη και κομμάτι Νότια Τουρκία. Όλο αυτό. Σύρος. Κι έγραφε ελληνικά. Διότι εκείνα τα χρόνια, τα μέρη αυτά είχαν περάσει από τα ελληνιστικά βασίλεια στους Ρωμαίους, κι από κει στους Ρωμαίους της Ανατολής, όρα Βυζάντιο. Οπότε δεν ετίθετο γλωσσικόν ζήτημα. Ελληνικά. Ήταν δηλαδή Ρωμαίος, ο φίλος. Και ήταν και Χριστιανός. Σπουδαία εφεύρεση το Βυζάντιο: τέτοια χρόνια, στον έκτον αιώνα δηλαδή, δεν πα να ’σουν απ’ όπου ήθελες. Ήσουν όμως Ρωμαίος πολίτης, ήσουν Χριστιανός και μιλούσες κι έγραφες ελληνικά. Άπαιχτο. Εν πάση περιπτώσει, ο δικός μας ήταν και διανοούμενος. Σηκώθηκε, μόλις στα δεκάξι του, και...