Ισπανός κονκισταδόρ[1]. Κατακτητής. Απηνής διώκτης των νοτιοαμερικάνων Ίνκας.
Γιατί «κατακτητής» κι όχι, ας πούμε, «επισκέπτης»; Διότι ο τρόπος που σκεφτόμαστε. Δε γίνεται αλλιώς.
Το 1532 εξεστράτευσε για να κατακτήσει το Περού. Είχε μαθευτεί ότι οι ντόπιοι είχαν πολύ χρυσό στην κατοχή τους. Αυτό ήταν σημαντικό. Αλλά υπήρχε και κάτι άλλο: οι ντόπιοι ήταν Άλλοι. Ξένοι. Ακατάληπτοι. Ακατάληπτη γλώσσα, άλλη σκέψη, άλλοι θεοί, άλλα ήθη και έθιμα - άλλος κόσμος. Ήταν ένα από «αυτά τα παράξενα και βρωμερά έντομα που βρίσκει καμιά φορά κανείς επάνω του» [2]. Και που μ' ένα τίναγμα το πετάει μακριά. Το λιώνει.
Συν τοις άλλοις, τσακώνονταν μεταξύ τους. Αδελφός με αδελφό. Ουάσκαρ εναντίον Αταουάλπα. Α, ώστε, αν και μη άνθρωποι, είχαν ανθρώπινες —ούτως ειπείν— συνήθειες. Γνώριμες αδυναμίες, τις οποίες και αντιλαμβανόμαστε και είμαστε σε θέση να εκμεταλλευτούμε.
Καμιά διακοσαριά άτομα είχε στη διάθεσή του όλα κι όλα ο Πιθάρο, και μόλις ένα πυροβόλο. Αλλά το πυροβόλο ήταν, ας πούμε, τα πυρηνικά της εποχής. Κι είχε και αρκεβούζια. Τσέπης πυρηνικά. Και πανοπλίες. Και ήταν Δυτικός. Πολεμούσε συντεταγμένα. Με σχέδιο. Με παρτιτούρα. Δεν έκανε ο κάθε πολεμιστής του ό,τι του υπαγόρευε το ηρωικό του το κεφάλι, όπως έκαναν οι φουκαράδες οι αλλόφρονες οι Άλλοι.
Ο Αταουάλπα ήταν ήρωας. Κι είχε το δίκιο όλο δικό του. Πολεμούσε υπέρ βωμών και εστιών.
Αλλά ο Πιθάρο ήταν επαγγελματίας.
Κι όταν ο Αταουάλπα ηττήθηκε, κι αφού πλήρωσε όλα τα ζητούμενα και έφερε όσο χρυσό του ζήτησε ο Πιθάρο, το πράγμα μπερδεύτηκε. Τον χρυσό και το ασήμι – αυτά τα κανονίσαμε. Αλλά η ουσία της θανάσιμης εχθρότητας δεν ήταν τα χρυσαφικά. Η αιτία που ο Αταουάλπα είχε βρεθεί μπροστά στην απόλυτη μηχανή που τίποτε δε μπορούσε να μαλακώσει τη σκληρότητά της ήταν ο ίδιος ο Αταουάλπα. Γιατί ήταν... Άλλος.
Έτσι τα κανονίζουμε οι άνθρωποι αυτού του πολιτισμού. Γνωρίζουμε το φάρμακο που καταπραΰνει κάθε αγωνία μας, κάθε αμφιβολία μας μπρος στην επικείμενη σφαγή: τα υποψήφια θύματα είναι... Άλλοι. Ο Αταουάλπα βρέθηκε... αιρετικός! Άλλος. Σιχαμερός. Όπως οι κατσαρίδες.
Ό,τι κι αν πλήρωνε σε χρυσό, όσο κι αν ορκιζόταν πιστός χριστιανός, θα παρέμενε αιρετικός. Τρόμος. Θάνατος. Endlösung.
Το ισχυρότερο αναλγητικό που μπορεί να επινοήσει άνθρωπος. Το απόλυτο αφιόνι για φονιάδες.
Άλλος.
-------------------------
(Σκέψεις πάνω στις σκέψεις του φίλου Σπύρου για το φόλιασμα των αδέσποτων ζώων.)
-------------------------
[1] Conquistador: κατακτητής
[2] Luigi Pirandello, «Ο άνθρωπος με το λουλούδι στο στόμα». Μετάφραση, Μάριος Πλωρίτης.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου