Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Περί των τεσσάρων

Αγαπητέ μου Κύριε Καθηγητά,

Έλαβα την εμβριθεστάτην μελέτην σας σχετικά με τα τέσσερα. Ανταποδίδων, αποστέλλω υμίν τα συμπεράσματα της ιδικής μου ταπεινής γλωσσολογικής ερεύνης. Συμφώνως λοιπόν με τα όσα ηλίευσα από εγκρίτους πηγάς:

Εκ του ινδοευρωπαϊκού *kʷetwor- (σανσκριτικά catvarah), προκύπτουν το αρχαιοελληνικόν τέτταρα, τέτταρες, και αι εκδοχαί αυτού: τέτορες, πέτταρες και πέσυρες. Και βέβαια το λατινικόν quattuor. Εξ αυτών παράγονται το νεοελληνικόν τέσσερα και το ιταλικόν quattro, το γαλλικόν quatre, το patru εις τα ρουμανικά, και τα cuatro και quatro εις τα ισπανικά και πορτογαλικά αντιστοίχως. Βεβαίως και το χίντι चार (καρ) και το αλβανικόν katër. Και μαζί και τα σλαβικά – το ρωσικόν четыре (τσιτίρι), το βουλγαρικόν четири (τσέτιρι), και τα cztery και čtyři, πολωνιστί και τσεχιστί.

Εκ της ιδίας ρίζας, αλλά δι’ άλλης διαδρομής, καταλήγομεν και εις το αρχαίον γερμανικόν fior, και τα συγγενικά του: four εις την αγγλικήν, vier εις την γερμανικήν και την ολλανδικήν, fyra εις την σουηδικήν, fjórir εις τα ισλανδικά, fire εις τα δανέζικα και fire εις τα νορβηγικά.

Εις τας ουραλικάς γλώσσας τα πράγματα βεβαίως είναι διαφορετικά. Η ρίζα είναι άλλη και η λέξις είναι négy εις τα ουγγρικά, neljä εις τα φινλανδικά και εις τα εσθονικά neli.

Όσον δια τας σημιτικάς γλώσσας, εις τα αραβικά έχομεν أربعة (ārba’a) και εις τα εβραϊκά ארבע (arba'). Σινικαί δε εκφάνσεις είναι, ενδεικτικώς το κινεζικόν si (四 και 肆) και το ιαπωνικόν shi, που είναι το ίδιο: 四.

Με αυτάς λοιπόν τας λέξεις αποδίδεται η υπ’ όψιν έννοια εις τας αντιστοίχους γλώσσας. Μέγιστον ωστόσο γλωσσολογικόν ενδιαφέρον παρουσιάζει το νεοελληνικόν παράδοξον: εις την γλώσσαν αυτήν, ενώ, ως προανεφέρθη, η συνήθως χρησιμοποιουμένη λέξις είναι τέσσερα, αν δια κάποιον λόγον ο ομιλητής αισθάνεται μεγάλην ικανοποίησιν με αυτά τα τέσσερα, τα αποκαλεί τεσσάρα. Εάν αντιθέτως τον δυσαρεστούν ή του κακοφαίνονται, χρησιμοποιεί εξελληνισμένην την αλταϊκής καταγωγής τουρκικήν λέξιν dört: ντόρτια.

Με την ελπίδα τα ανωτέρω να αποτελέσουν ελαχίστην συμβολήν εις την κατανόησιν του γλωσσικού φαινομένου.

Υμέτερος


------------------------------------

Επικαιρότητα: Τελευταία πλέι οφ τής Σούπερ Λιγκ: Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 1-4. Πρωταθλητής ο Ολυμπιακός με 90 βαθμούς. Δεύτερος ο ΠΑΟΚ με 64 και τρίτος ο Άρης με 61.




Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Αθήναι

Φαντάσου έχεις, λέει, μια γλώσσα, ωραία και καλή, και τη μιλάς σ’ ένα μικρό χωργιό που διατηρείς κάπου σε μια εύκρατη περιοχή τού κόσμου. Δεντράκια, ποταμάκια, αμπελάκια, κι έναν Παρθενώνα να σου βρίσκεται. Και φαντάσου ότι πας καλά, οι δουλειές, τα παιδιά, ψωνίζει ο κόσμος, κάτι μοντελάκια που θα γίνουν παγκοσμίως ανάρπαστα εις το διηνεκές, έλα όμως που οι καιροί αλλάζουν, χωργιό με χωργιό τα τσουγκρίζετε, δε βρίσκετε άκρη, ο κόσμος σας είναι πολύ μικρός, γινόστε μπάχαλο, και νάσου εμφανίζεται ένα πιο ρωμαλέο χωργιό και πιο φρέσκο, κάπου στον Βορρά, άλλο πολίτευμα, πιο ορεξάτο απ’ το δικό σου, ανανεωμένο, και σας βάνει σε σειρά, άλλο πνεύμα, μιλάει τη γλώσσα σου, τη βρίσκει πολύ γκιουζέλ και πολύ αποτελεσματική, παίρνει και μερικούς από τους πιο καλούς σου για δασκάλους των παιδιών του, και το καζάνι αρχινάει να κοχλάζει. Ίδιο προϊόν, ίδια μοντελάκια, άλλο μάρκετινγκ. Άλλες τακτικές πωλήσεων. Κι ενώ έτσι έχουν τα πράματα, αίφνης μια Κυριακή και μια γιορτή, μια πίσημον ημέρα, ένας τύπο...

Λιμήν

Лиман. Διαβάζεται λιμάν. Και θα πει λιμάνι – τι άλλο να πει. Αλλά μια στιγμή. Δεν είναι απ’ τα ελληνικά. Είναι απ’ τα τούρκικα. Βαστιέσαι; Βαστήξου: τα ρώσικα δεν την πήραν τη λεξούλα από τα ελληνικά, γιατί και τα ελληνικά από τα τούρκικα την έχουν πάρει. Ξαναβαστήξου. Υπήρχε μια αρχαία λεξούλα, λειμών. Ελληνικά. Το υγρό λιβάδι. Και καθώς οι λεξούλες ταξιδεύουν και μιλάν για πράγματα που μεταξύ τους μοιάζουν, λειμών σήμαινε κι εκείνο το άλλο το υγρό και ζεστό και φιλόξενο πράμα που ξέρεις. Συνεννοηθήκαμε; Μπράβο. Αυτό εκτιμώ σε σένα: την αντιληπτικότητά σου. Και ταξίδευε που λες η λεξούλα, τι ευλείμων – με ωραία παχιά λιβάδια, τι λειμώνιος – ο του λιβαδιού, τι λειμακίδες – οι νύμφες αυτών των υγρών και ζεστών μερών, αυτές που σου παίρνουν τη μιλιά και μένεις ευσεβής μεν, άλαλος δε. Τέλος πάντων, μην τα πολυλογούμε, αυτό το καταφύγιο, ο λειμών, κάνει μια παφ και τραβάει μια μετάπτωση, ένα άμπλαουτ που λένε οι γλωσσοτέτοιοι, και τσουπ, προκύπτει ο λιμήν, να σε περικλείει και να σε προστα...

Ἡ μαμμὴ καὶ οἱ Νεράιδες

  Ἡ μαμμὴ καὶ οἱ Νεράιδες. Νικολάου Γ. Πολίτου: Μελέται περί του βίου και της γλώσσης του Ελληνικού λαού. Εκδόσεις «Ιστορική Έρευνα». Τηλ. 3637.570 και 3629.498. Αφηγείται ο Κώστας Παπαλέξης.