Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Κηρύκου και Ιουλίττης

Το Ικόνιο ήταν πόλη της αρχαίας Λυκαονίας, κράτους δυτικά της Καππαδοκίας και βόρεια της Κιλικίας, καταμεσής στην καθ’ ημάς Ανατολή. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος την αναφέρει – η πιο σπουδαία από τις πόλεις της περιοχής. Το Ικόνιο που έγινε μέλος του Κοινού Λυκαονίας, με τα Λύστρα, τα Λάρανδα και τη Δέρβη. Μέρη που ύστερα εγίναν Περσικά. Για να έλθουν κατόπιν ο Αλέξανδρος και οι Μακεδόνες. Και ν’ ακολουθήσουν οι Επίγονοι, οι Σελευκίδες, ο Ευμένης, ο Αντίγονος, και μετά ο Αριαράθης Ε΄ ο Διγενής. Που ήταν γιός του Αριαράθη Δ΄ του περσόπουλου και της Αντιοχίδας της ελληνοπούλας, κόρης του Αντιόχου Γ΄ του Μεγάλου. Κι εγγονός του Αριαράθη Γ΄ και της Στρατονίκης της Καππαδόκισσας, της κόρης της σπουδαίας του Αντίοχου Β΄ του Θεού.

Που αργότερα έγινε μέρος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το Ικόνιο. Και καθώς τα χρόνια είχαν περάσει, κι ερχόταν νέα θρησκεία που φαινόταν ικανή να εμποτίσει τα πάντα, ο Διοκλής Βαλέριος με τ’ όνομα, ο Διοκλητιανός δηλαδή, γεννημένος στη Δαλματία, πανίσχυρος Αυτοκράτωρ των Ρωμαίων και ένας εκ των Τετραρχών, βάλθηκε να ξεκαθαρίσει τα πράγματα. Το Ικόνιο μπήκε κι αυτό στον στόχο. Στη Νικομήδεια της Βιθυνίας, την αρχαία Ολβία, πόλη κοντά στην άλλη πόλη, το Βυζάντιο, που λίγο αργότερα θα γινόταν η Κωνσταντινούπολη, ο Διοκλητιανός οργάνωνε τη διοίκηση της Ανατολικής του Αυτοκρατορίας και τους άγριους διωγμούς του.

Η μάνα με το παιδί δεν είχαν πού να πάνε να γλιτώσουν. Μικρούλα και χήρα, πήρε κι αυτή το τρίχρονο και δυο δούλες της, τα μαζέψαν από το Ικόνιο και κινούν για Σελεύκεια. Κι από κει για Ταρσό, εκεί που είχε κοντέψει να πεθάνει ο Αλέξανδρος ο Στρατηλάτης, μετά το μπάνιο στον παγωμένο Κύδνο. Στην πόλη που είχε γεννηθεί ο Παύλος. Και που τώρα πια είχε χριστιανική κοινότητα. Αλλά τι να το κάνεις. Ο κυβερνήτης της, Αλέξανδρος κι αυτός στο όνομα, βασιλικότερος του βασιλέως, έστειλε και τους πιάσαν, τη μάνα μαζί με το μωρό, και τους φέραν οι στρατιώτες στο παλάτι.

Είναι τρέλα να βασανίζεις τον νου προσπαθώντας να μετρήσεις τον κόσμο, είχε γράψει ο Πλίνιος δυο αιώνες νωρίτερα. Πόσω μάλλον έναν νέο κόσμο που κατέφθανε πλησίστιος, απροσμέτρητος, ενώ ο παλιός αγωνιζόταν να μην πνιγεί στο άγνωστο, τώρα που απέσβετο το λάλον ύδωρ.

Από τότε περάσαν χρόνια. Αιώνες. Η μάνα, το βρέφος κι ο Πλίνιος είναι πια συνομήλικοι. Αυτός είναι στη Σελήνη. Κρατήρας. Ανάμεσα στη Θάλασσα της Ηρεμίας και τη Θάλασσα της Γαλήνης. Mare Serenitatis και Mare Tranquillitatis.

Και τη μάνα και το βρέφος, δεύτερη φανέρωση μάνας και βρέφους, ίδια μάνα, σαν και την πρώτη, με τα μαφόρια της και τις εικόνες της με τα διάχωρά τους με σκηνές από το μαρτύριο —έτσι γίνεται μ’ αυτά, τέτοιες ενσαρκώσεις δεν γίνονται μόνο μία φορά – έχουν επαναλήψεις κι αναδιπλώσεις— άλλη μια μάνα κι άλλο ένα βρέφος λοιπόν, καλλίνικους και αθλοφόρους, τους πήραν ιερείς και πουλιά και τους σκορπίσαν στη Θάλασσά μας. Mare nostrum.

Έκτοτε, στις 15 Ιουλίου τούς γιορτάζουμε. Τη μνήμη των Αγίων Κηρύκου και Ιουλίττης.

Εξ Ικονίου.

-------------------------------------

[1] το μαφόριον, το μαφόρτιο, ο μαφόρτης (λατ. mafortium, mafors, mafortis, εβρ. ma'aforet, αραμ. m'aforta), πέπλος, είδος χιτώνα που κάλυπτε την κεφαλή και έφτανε μέχρι τους αστραγάλους.

[2] το διάχωρο, χώρισμα, διαχώρισμα. Στην εικονογραφία είναι τμήμα της εικόνας με αυτοτελές θέμα. Τα διάχωρα μιας εικόνας με την αλληλουχία τους αφηγούνται μια ιστορία. Καρεδάκια.




Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Αθήναι

Φαντάσου έχεις, λέει, μια γλώσσα, ωραία και καλή, και τη μιλάς σ’ ένα μικρό χωργιό που διατηρείς κάπου σε μια εύκρατη περιοχή τού κόσμου. Δεντράκια, ποταμάκια, αμπελάκια, κι έναν Παρθενώνα να σου βρίσκεται. Και φαντάσου ότι πας καλά, οι δουλειές, τα παιδιά, ψωνίζει ο κόσμος, κάτι μοντελάκια που θα γίνουν παγκοσμίως ανάρπαστα εις το διηνεκές, έλα όμως που οι καιροί αλλάζουν, χωργιό με χωργιό τα τσουγκρίζετε, δε βρίσκετε άκρη, ο κόσμος σας είναι πολύ μικρός, γινόστε μπάχαλο, και νάσου εμφανίζεται ένα πιο ρωμαλέο χωργιό και πιο φρέσκο, κάπου στον Βορρά, άλλο πολίτευμα, πιο ορεξάτο απ’ το δικό σου, ανανεωμένο, και σας βάνει σε σειρά, άλλο πνεύμα, μιλάει τη γλώσσα σου, τη βρίσκει πολύ γκιουζέλ και πολύ αποτελεσματική, παίρνει και μερικούς από τους πιο καλούς σου για δασκάλους των παιδιών του, και το καζάνι αρχινάει να κοχλάζει. Ίδιο προϊόν, ίδια μοντελάκια, άλλο μάρκετινγκ. Άλλες τακτικές πωλήσεων. Κι ενώ έτσι έχουν τα πράματα, αίφνης μια Κυριακή και μια γιορτή, μια πίσημον ημέρα, ένας τύπο...

Λιμήν

Лиман. Διαβάζεται λιμάν. Και θα πει λιμάνι – τι άλλο να πει. Αλλά μια στιγμή. Δεν είναι απ’ τα ελληνικά. Είναι απ’ τα τούρκικα. Βαστιέσαι; Βαστήξου: τα ρώσικα δεν την πήραν τη λεξούλα από τα ελληνικά, γιατί και τα ελληνικά από τα τούρκικα την έχουν πάρει. Ξαναβαστήξου. Υπήρχε μια αρχαία λεξούλα, λειμών. Ελληνικά. Το υγρό λιβάδι. Και καθώς οι λεξούλες ταξιδεύουν και μιλάν για πράγματα που μεταξύ τους μοιάζουν, λειμών σήμαινε κι εκείνο το άλλο το υγρό και ζεστό και φιλόξενο πράμα που ξέρεις. Συνεννοηθήκαμε; Μπράβο. Αυτό εκτιμώ σε σένα: την αντιληπτικότητά σου. Και ταξίδευε που λες η λεξούλα, τι ευλείμων – με ωραία παχιά λιβάδια, τι λειμώνιος – ο του λιβαδιού, τι λειμακίδες – οι νύμφες αυτών των υγρών και ζεστών μερών, αυτές που σου παίρνουν τη μιλιά και μένεις ευσεβής μεν, άλαλος δε. Τέλος πάντων, μην τα πολυλογούμε, αυτό το καταφύγιο, ο λειμών, κάνει μια παφ και τραβάει μια μετάπτωση, ένα άμπλαουτ που λένε οι γλωσσοτέτοιοι, και τσουπ, προκύπτει ο λιμήν, να σε περικλείει και να σε προστα...

Ἡ μαμμὴ καὶ οἱ Νεράιδες

  Ἡ μαμμὴ καὶ οἱ Νεράιδες. Νικολάου Γ. Πολίτου: Μελέται περί του βίου και της γλώσσης του Ελληνικού λαού. Εκδόσεις «Ιστορική Έρευνα». Τηλ. 3637.570 και 3629.498. Αφηγείται ο Κώστας Παπαλέξης.