typographos

Διότι αυτός εκλήθη πρώτος. Πρώτος απ’ όλους. Ήταν ψαράς. Κι αυτός κι ο αδελφός του Πέτρος. Γιοί του Ιωνά. Τίποτε γραμματιζούμενοι δεν ήταν, αλλά ήσαν μαθητές τού Ιωάννη. Που ἐκήρυσσε λέγων· ἔρχεται ὁ ἰσχυρότερός μου ὀπίσω μου, οὗ οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς κύψας λῦσαι τὸν ἱμάντα τῶν ὑποδημάτων αὐτοῦ. Αυτουνού του Ιωάννη. Του Βαπτιστή. Στη Βηθσαΐδα ή Βηθσαϊδά. Μπεθσαϊδά. Στην παράκτια ανατολική πόλη τής θάλασσας της Γαλιλαίας, όπως την θέλει ο Πλίνιος ο θείος . בית צידה. Και بيت صيدا‎. Ότι ονομάστηκε από την Βηθεσδά, λένε, τον Οίκο του Ελέους. Ή στον Ιουλία – όπως την ονομάζει την πόλη ο Ιώσηπος Φλάβιος , ο Ιωσήφ Μπεν Ματθία, ο Εβραίος λόγιος και επιφανής Ρωμαίος πολίτης, ο συγγραφέας τής Ιουδαϊκής Αρχαιολογίας . Μεγάλο ανακέτεμα γιατί, τι δουλειά έχουν Εβραίοι άνθρωποι να λέγονται Ανδρέας ο ένας και Πέτρος ο άλλος. Κι όμως. Στα μέρη εκείνα κ ουμάντο κάνουν οι άρτι αφιχθέντες Ρωμαίοι, αλλά ε ίναι ελληνιστικοί χρόνοι και ελληνιστικός ο τόπος. Οι ντόπιοι Εβραίοι μαζεύονται σε Συναγωγές – ακόμη και σ...

Καινοζωική. Νεοζωική, δηλαδή. Η περίοδος μετά την παλαιοζωική και την μεσοζωική. Άρα, προσφάτως. Χθες, σα να λέμε. Τα τελευταία 66 εκατομμύρια χρόνια. Λίγο μετά που πήρε και σήκωσε τους δεινόσαυρους. Τότε εμφανίστηκαν στον κόσμο οι μύγες. Και την τελευταία στιγμή εμφανίζεται κι ο άνθρωπος επί σκηνής. Καταϊδρωμένος. Κι αρχίζει να βάζει τις σκέψεις του σε ήχους. Βουητό άκουγε, *mu(s)- είπε. Ή κάπως έτσι. Και *μύσ-jα. Μυῖα, μύα, μύγα. Και παράλληλα musca, mouche, mosca, муха (μούχα) και δεν συμμαζεύεται. Τι προσφάτως; 66 εκατομμύρια χρόνια δεν είναι παίξε γέλασε. Ποιος ξέρει τι έχουν δει τα μάτια της. Τα καταγράφουν άραγε οι μύγες σε κάποιο είδος συλλογικού ασυνειδήτου; Κάποια γνώση μυγίσια που μεταδίδεται με το ντιενέι τους από γενιά σε γενιά; Ποιος ξέρει. Το σίγουρο είναι ότι προσκολλήθηκαν στον άνθρωπο. Συμβίωση, το λένε οι βιολόγοι. Βιολογική αμοιβαιότητα. Σχέση μεταξύ ανόμοιων οργανισμών προς όφελος αμφοτέρων. Τρέφονται από τον άνθρωπο και τα υπολείμματά του, και σ’ αντάλλαγμα διασπο...

Στέλλα είναι το αστέρι. Ή μάλλον... η αστέρη. Διότι το αστέρι στα λατινικά είναι θηλυκό: stella, stellae. Εντάξει. Οπότε Στέλιος είναι ο... αστέρης. Τι, όχι; Όχι. Καθόλου. Στέλιο λέμε συνοπτικά τον Άγιο Στυλιανό τον Παφλαγόνα. Κι αφού Στέλιος είναι ο Στυλιανός, τότε Στέλλα είναι ο θηλυκός Στέλιος. Η Στυλιανή. Έτσι το ρυθμίσαμε. Αχταρμάς. Κι από πού έρχεται ο Στυλιανός; Εντάξει, γεωγραφικώς, τα ’παμε, είναι Παφλαγών. Αλλά ετυμολογικώς πούθε κρατάει η σκούφια του; Από τον στύλο, σου λέει ο άλλος. Δηλαδή; Στυλίτης; Όοοοχι. Δεν ήταν στυλίτης. Ήταν όμως στύλος να στηρίζεσαι. Σε στύλωνε. Καλά, σοβαρά ρε παιδιά; Σοβαρά, φίλε μου. Εδώ ο άλλος γράφει το στειλιάρι στυλιάρι. Είναι σχετικό με στύλο και Στυλιανό, σου λέει. Ξανά αχταρμάς. Τέτοιο τρέχα γύρευε, τέτοιο μπέρδεμα, έτυμον και παρέτυμον – ο κάθε μύθος ό,τι να ’ναι. Αλλά ήταν από την Παφλαγονία. Εδώ όλοι συμφωνούν. Σημερινή Βόρεια Κεντρική Τουρκία. Πόντος ανατολικά και Βιθυνία δυτικά. Παλιά Περσικά μέρη. Εκεί που ανακάτεψε την τράπουλα ο Αλ...

Του Κυρίου και του Ηλίου

Έτσι την λέει ο φίλος μου ο Τάκης . Παρασκευούλα. Τελευταία μέρα της βδομάδας. Πρακτικά. Μείναν άλλες δύο, βέβαια, αλλά ποιος τις λογαριάζει. Δεν είναι μέρες αυτές. Είναι χαρές. Εντάξει, το Σάββατο πάντα θα βρεθεί ο χωριάτης που θα φέρει τον μάστορη σήμερα γιατί δε μπορούσε άλλη μέρα, κι ο μάστορης θα ’χει μαζί του και τρυπάνι να τρυπήσει τον τοίχο να περάσει τα ηλεκτρικά στο μπαλκονάκι στον ακάλυπτο να μπορούμε να καθόμαστε τα καλοκαίρια. Ναι. Σάββατο πρωί θα βρει να το κάνει. Να σε ταράξει. Τι να κάνουμε τώρα. Χωριάτης είναι ο κάτοικος της πόλης που δεν την αισθάνεται χωριό του. Και την Κυριακή η μέρα θα ’ναι ήρεμη, πρωινή, η μέρα της ραστώνης. Η μέρα που στεφανώνει όλη τη βδομάδα. Όλοι οι χωριάτες θα καταλαγιάσουμε και θα πάμε επίσκεψη. Ή θα πάμε για μπάλα. Ή δε θα πάμε πουθενά – ξέρω ’γώ. Κι ένα κοκκινιστό, καλό είναι. Σημείο Κυριακής είναι. Και θα τσακωθούμε. Γιατί είναι η μέρα που είμαστε όλοι μαζί σπίτι και είναι ευκαιρία. Πότε άλλοτε να τσακωθείς γιατί αφήνεις μες τη μέση τις π...

  «Τῶν δὲ πτηνῶν μὲν ἀναίμων δὲ τὰ μὲν κολεόπτερά ἐστιν – ἔχει γὰρ ἐν ἐλύτρῳ τὰ πτερά, οἷον αἱ μηλολόνθαι καὶ οἱ κάνθαροι», γράφει ο Αριστοτέλης (Τῶν περὶ τὰ ζῷα ἱστοριῶν Α΄). Άρα σκάνθαρος. Σκανθάριον. Σκαθάρι. Κολεόπτερον. Έντομον, δηλαδή, από την πολυαριθμότερη κατηγορία. Τριακόσιες χιλιάδες είδη, λένε οι εγκυκλοπαίδειες. Κολεός, σου λέει ο Αριστοτέλης. Που θα πει θήκη. Θηκάρι. Και πτερόν. Γιατί θηκάρι και πτερόν; Διότι έχουν δύο ζευγάρια φτερά αυτά τα σούπερ μοντέλα. Το έξω ζευγάρι είναι σκληρό και δεν είναι για να πετάει. Είναι κουκούλα. Ασπίδα. Προστατεύει το πίσω μέρος του σώματος και σκεπάζει τα πραγματικά φτερά. Όταν το πουλάκι μας θελήσει να πετάξει, τα έλυτρα, όπως τα περιέγραψε ο σοφός, αυτά δηλαδή τα σκληρά καλύμματα, ανασηκώνονται, και τα πραγματικά φτερά ελευθερώνονται. Βζζζζζζζζτ, και πετάει το τανκ. Κονβερτίμπλ δηλαδή. Κι έρχεται ύστερα ο άλλος και σου λέει Άστον Μάρτιν και Μποντ. Τζέιμς Μποντ. Σιγά! Τεχνολογία στο πάτερο. Εδώ, κύριε: το απόλυτο εργαλείο. Βζζζζζζζζ...

  Εξάγλυφον. Hexaglyph.

Πτήση Flight

Creo en Dios, Padre todopoderoso, Creador de cielo y tierra. Πιστεύω εις ένα Θεόν, Πατέρα Παντοκράτορα, Ποιητήν ουρανού και γης. Μίσα Κριότζα ή Μίσα Κριόσα στα castellano rioplatense , τα ισπανικά της Αργεντινής και της Ουρουγουάης. Κρεολή Λειτουργία. Λειτουργία στην τοπική γλώσσα. Μια από τις πρώτες Λειτουργίες που γράφτηκαν αμέσως μετά τη Δεύτερη Οικουμενική Σύνοδο του Βατικανού ( Βατικανό II , 1962-1965) κατά την οποία, μεταξύ άλλων, αποφασίστηκε να επιτραπεί η χρήση τοπικών καθομιλουμένων στους ναούς αντί της μέχρι τότε χρησιμοποιούμενης λατινικής. Τα μέρη, πάντρεμα του λατινικού τυπικού και τοπικών λαϊκών υφών: Kyrie ( Vidala – Baguala ), Gloria ( Carnavalito – Yaravi ), Credo ( Chacarera trunca), Sanctus (Carnaval cochabambino) και Agnus dei ( Estilo pampeano ). Ariel Ramírez (1921-2010). Συνθέτης, μαέστρος και πιανίστας. Γιος Ισπανού δασκάλου, μετανάστη στην Αργεντινή. Μελετητής της αργεντίνικης μουσικής. Κατά παρότρυνση του θρυλικού Atahualpa Yupanqui , παράλληλα με ...

Γυναίκα IX Woman IX

  Punto di vista IV

ὦ γῆς μέγιστα τῆσδ᾽ ἀεὶ τιμώμενοι οἷ᾽ ἔργ᾽ ἀκούσεσθ᾽, οἷα δ᾽ εἰσόψεσθ᾽, ὅσον δ᾽ ἀρεῖσθε πένθος, εἴπερ ἐγγενῶς ἔτι τῶν Λαβδακείων ἐντρέπεσθε δωμάτων. Ω του τόπου χιλιοτιμημένοι, τι θ' ακούσετε τώρα, τι θα δείτε, και πόσο πένθος θ' αντέξετε, αν ακόμη πονάτε τον οίκο των Λαβδάκων... Έχει καταφθάσει ο Άγγελος. Και απευθύνεται στον λαό των Θηβών. Που ακούει άπνοος. Την πόλη την χτύπησε το ανήκουστο. Ο περίλαμπρος Οιδίπους. Ο χρυσός. Αυτός. Του πατέρα του φονιάς και της μητρός του άντρας. ὁ μὲν τάχιστος τῶν λόγων εἰπεῖν τε καὶ μαθεῖν, τέθνηκε θεῖον Ἰοκάστης κάρα. Με μια λέξη να πω και συ ν' ακούσεις: πέθανε η θεία Ιοκάστη. Πέθανε. Ο φλεγόμενος αγγελιαφόρος γίνεται τώρα το τρομερό του μήνυμα. Πώς διάβηκε το αντίθυρο η Ιοκάστη, πώς ανέσπα τα μαλλιά της, πώς όρμησε στο νυφικό της το δωμάτιο, εκεί που με τον Λάιο έκαναν τον γιο τους, εκεί που μ' αυτόν τον γιο εκοιμήθη. καλεῖ τὸν ἤδη Λάιον πάλαι νεκρόν, μνήμην παλαιῶν σπερμάτων ἔχουσ᾽, ὑφ᾽ ὧν θάνοι μὲν αὐτός, τὴν δὲ τίκτουσαν λίπο...

Από το φοινικικό σιν ( šīn ), το 21ο γράμμα των σημιτικών αμπτζάντ . Που σήμαινε —τι σύμπτωση— δόντι. Βέβαια. Με τα δόντια δεν το συρίζουμε το σ; Που δεν τα λέμε αλφάβητα τα σημιτικά – αμπτζάντ τα λέμε, γιατί τα πρώτα τους γράμματα δεν είναι άλφα και βήτα αλλά α, μπ, τζ και ντ. Και είναι όλα σύμφωνα. Δεν έχουν φωνήεντα. Πώς γράφουμε τπτ στο κινητό και εννοούμε τίποτα; Κάπως έτσι. Αλλά στα ελληνικά τπτ μπορεί ο άλλος να διαβάσει τάπητα – ποτέ δεν ξέρεις. Πήραν λοιπόν οι Έλληνες το φοινικικό και το κάναν αλφάβητο – του βάλαν δηλαδή και φωνήεντα. Και το šīn το κάναν σίγμα. Ίσως από το σίζω . Που θα πει συρίζω. Βγάζω συριστικό ήχο. Κι έγινε το 18ο γράμμα του αλφαβήτου. Και γέννησε και το «S» το λατινικό, και αργότερα και το «C» το κυριλλικό. Καλά, το τελευταίο έπαιζε ήδη από πολύ παλιά στις επιγραφές σαν σίγμα. Και γι’ αυτό στα μυαλά των ανθρώπων, σίγμα ήταν και το ημικύκλιο. Το «του θεάτρου σίγμα», το ημικύκλιο της ορχήστρας. Και το «νέον σίγμα», η νέα σελήνη. Ο μηνίσκος ψηλά στον ουρανό....

  Υπερβολές: όχι, στο σκοτάδι δεν μπορεί να δει. Αλλά γενικώς βλέπει πολύ καλύτερα από τον άνθρωπο, αυτό αληθεύει. Πρόκειται για εργοστασιακή ρύθμιση. Η ίρις παραμένει ορθάνοιχτη και το tapetum lucidum , ένα ανακλαστικό στρώμα κυττάρων πίσω από τον αμφιβληστροειδή της, κάνει ό,τι χρειάζεται: πολλαπλασιάζει το φως που εισέρχεται στο μάτι. Αυτός είναι ο λόγος που καμιά φορά όταν την κοιτάζεις στα μάτια, βλέπεις το βάθος τους να στράφτει. Γιατί είναι σαν καθρέφτης. Κι όταν έχει πολύ φως, οι μύες της ίριδας μπορούν να κλείσουν τόσο πολύ στενεύοντας που να γίνουν μια ελάχιστη κατακόρυφη σχισμή. Μια μαύρη γραμμούλα. Ορθάνοιχτη μένει η ίρις κι όταν τσαντιστεί. Χάνεται τελείως το χρώμα κι όλο που βλέπεις είναι δυο μαύρες τρύπες. Δύο κόρες να σε κοιτούν, αβυσσαλέες. Είναι καλύτερα να φοβηθείς και να αλλάξεις δρόμο. Κι όταν οι κόρες είναι κανονικές και σε κοιτάζει χαλαρά, και χαλαρά κλείσει τα βλέφαρα και τα ξανανοίξει, αργά, αν το κάνει αυτό, ποιος στη χάρη σου. Μόλις σου έστειλε φιλί. Η Νά...