Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Κάνθαρος

 












«Τῶν δὲ πτηνῶν μὲν ἀναίμων δὲ τὰ μὲν κολεόπτερά ἐστιν – ἔχει γὰρ ἐν ἐλύτρῳ τὰ πτερά, οἷον αἱ μηλολόνθαι καὶ οἱ κάνθαροι», γράφει ο Αριστοτέλης (Τῶν περὶ τὰ ζῷα ἱστοριῶν Α΄).

Άρα σκάνθαρος. Σκανθάριον. Σκαθάρι.

Κολεόπτερον. Έντομον, δηλαδή, από την πολυαριθμότερη κατηγορία. Τριακόσιες χιλιάδες είδη, λένε οι εγκυκλοπαίδειες. Κολεός, σου λέει ο Αριστοτέλης. Που θα πει θήκη. Θηκάρι. Και πτερόν. Γιατί θηκάρι και πτερόν; Διότι έχουν δύο ζευγάρια φτερά αυτά τα σούπερ μοντέλα. Το έξω ζευγάρι είναι σκληρό και δεν είναι για να πετάει. Είναι κουκούλα. Ασπίδα. Προστατεύει το πίσω μέρος του σώματος και σκεπάζει τα πραγματικά φτερά. Όταν το πουλάκι μας θελήσει να πετάξει, τα έλυτρα, όπως τα περιέγραψε ο σοφός, αυτά δηλαδή τα σκληρά καλύμματα, ανασηκώνονται, και τα πραγματικά φτερά ελευθερώνονται. Βζζζζζζζζτ, και πετάει το τανκ.

Κονβερτίμπλ δηλαδή. Κι έρχεται ύστερα ο άλλος και σου λέει Άστον Μάρτιν και Μποντ. Τζέιμς Μποντ. Σιγά! Τεχνολογία στο πάτερο. Εδώ, κύριε: το απόλυτο εργαλείο. Βζζζζζζζζτ, και πέταξε.

Μποντ είπαμε, και Μπιτλς σκεφτήκαμε. Beatles, βέβαια, αλλά σκαθάρια τους είπαμε. Beetles. Από τα παλιά αγγλικά, bitela, από το πρωτογερμανικό *bitan, κι αυτό από το πρωτοϊνδοευρωπαϊκό *bheid-. Τι θα πει; Συνδέεται με το χωρίζω, το μοιράζω και το διαιρώ. Κάνω ή κόβω κομματάκια. Από κει βγαίνει και το bite, το δαγκώνω, και το bait, το δόλωμα.

Τι να κάνουμε; Άμα γκουγκλάρεις «σκαθάρι», μόνο έντομα δε βγάζει. Τους Μπιτλς θα βγάλει πρώτους και τα Φόλκσβάγκεν δεύτερα. Το θρυλικό Φάου Βε. Φολκς Βάγκεν, το αμάξι του λαού. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1937 από το Γερμανικό Μέτωπο Εργασίας. Deutsche Arbeitsfront. Ήταν η κρατική συνδικαλιστική οργάνωση που επιτρεπόταν να δραστηριοποιείται στη Γερμανία τού Τρίτου Ράιχ. Εργατική οργάνωση. Παραστρατιωτικό σώμα σχεδόν. Μεγάλη ιστορία.

Προχώρει βρε χρυσέ μου, είπε η γυναίκα του, απηυδισμένη.

Έχουν και οι σκαθαρίνες τα όριά τους.


----------------------------------

Ευχαριστώ τον Γιώργο Παπαγγελή για την συμβολή.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Αθήναι

Φαντάσου έχεις, λέει, μια γλώσσα, ωραία και καλή, και τη μιλάς σ’ ένα μικρό χωργιό που διατηρείς κάπου σε μια εύκρατη περιοχή τού κόσμου. Δεντράκια, ποταμάκια, αμπελάκια, κι έναν Παρθενώνα να σου βρίσκεται. Και φαντάσου ότι πας καλά, οι δουλειές, τα παιδιά, ψωνίζει ο κόσμος, κάτι μοντελάκια που θα γίνουν παγκοσμίως ανάρπαστα εις το διηνεκές, έλα όμως που οι καιροί αλλάζουν, χωργιό με χωργιό τα τσουγκρίζετε, δε βρίσκετε άκρη, ο κόσμος σας είναι πολύ μικρός, γινόστε μπάχαλο, και νάσου εμφανίζεται ένα πιο ρωμαλέο χωργιό και πιο φρέσκο, κάπου στον Βορρά, άλλο πολίτευμα, πιο ορεξάτο απ’ το δικό σου, ανανεωμένο, και σας βάνει σε σειρά, άλλο πνεύμα, μιλάει τη γλώσσα σου, τη βρίσκει πολύ γκιουζέλ και πολύ αποτελεσματική, παίρνει και μερικούς από τους πιο καλούς σου για δασκάλους των παιδιών του, και το καζάνι αρχινάει να κοχλάζει. Ίδιο προϊόν, ίδια μοντελάκια, άλλο μάρκετινγκ. Άλλες τακτικές πωλήσεων. Κι ενώ έτσι έχουν τα πράματα, αίφνης μια Κυριακή και μια γιορτή, μια πίσημον ημέρα, ένας τύπο...

Λιμήν

Лиман. Διαβάζεται λιμάν. Και θα πει λιμάνι – τι άλλο να πει. Αλλά μια στιγμή. Δεν είναι απ’ τα ελληνικά. Είναι απ’ τα τούρκικα. Βαστιέσαι; Βαστήξου: τα ρώσικα δεν την πήραν τη λεξούλα από τα ελληνικά, γιατί και τα ελληνικά από τα τούρκικα την έχουν πάρει. Ξαναβαστήξου. Υπήρχε μια αρχαία λεξούλα, λειμών. Ελληνικά. Το υγρό λιβάδι. Και καθώς οι λεξούλες ταξιδεύουν και μιλάν για πράγματα που μεταξύ τους μοιάζουν, λειμών σήμαινε κι εκείνο το άλλο το υγρό και ζεστό και φιλόξενο πράμα που ξέρεις. Συνεννοηθήκαμε; Μπράβο. Αυτό εκτιμώ σε σένα: την αντιληπτικότητά σου. Και ταξίδευε που λες η λεξούλα, τι ευλείμων – με ωραία παχιά λιβάδια, τι λειμώνιος – ο του λιβαδιού, τι λειμακίδες – οι νύμφες αυτών των υγρών και ζεστών μερών, αυτές που σου παίρνουν τη μιλιά και μένεις ευσεβής μεν, άλαλος δε. Τέλος πάντων, μην τα πολυλογούμε, αυτό το καταφύγιο, ο λειμών, κάνει μια παφ και τραβάει μια μετάπτωση, ένα άμπλαουτ που λένε οι γλωσσοτέτοιοι, και τσουπ, προκύπτει ο λιμήν, να σε περικλείει και να σε προστα...

Ἡ μαμμὴ καὶ οἱ Νεράιδες

  Ἡ μαμμὴ καὶ οἱ Νεράιδες. Νικολάου Γ. Πολίτου: Μελέται περί του βίου και της γλώσσης του Ελληνικού λαού. Εκδόσεις «Ιστορική Έρευνα». Τηλ. 3637.570 και 3629.498. Αφηγείται ο Κώστας Παπαλέξης.